Haberleşme hak ve hürriyeti Anayasa’nın 22. maddesi ile teminat altına alınmıştır. Mobil iletişim hizmeti bir kamu hizmeti niteliğindedir. Hizmetin fiilen verilebilmesi amacıyla kurulması zorunlu olan baz istasyonları da kamu hizmetinin parçası durumundadır. Buna göre mobile iletişim hizmeti verilebilmek amacıyla kurulan baz istasyonları ve diğer şebeke unsurları yasaların teminatı altındadır.
Mobil iletişim, baz istasyonlarının kurulması ve işletilmesi ile mümkün olmaktadır. Bu konuda Türkiye’de yetkili Kurum Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’dır. Türkiye’deki her baz istasyonu Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’na bağlı ancak tarafsız bir yapı olan Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) düzenlemelerine uygun olarak kurulmakta ve sonrasında yine BTK tarafından denetlenmektedir. Bu kapsamda bir baz istasyonunun BTK tarafından verilmiş Güvenlik Sertifikası’na sahip olması; bu istasyonların yönetmelik şartlarına uygun kurulduğu, Kurum tarafından denetlendiği, sürekli yaşam alanlarında yönetmelik ile belirlenen sınır değerleri aşmadan faaliyetini sürdürdüğü ve kamuoyunun herhangi bir endişeye kapılmasına gerek olmadığı anlamına gelmektedir.
Elektromanyetik alanlar ve baz istasyonları konusunda dikkat edilmesi gereken bazı hususlar ve öneriler şu şekilde sıralanabilir:
1. Radyasyon ile elektromanyetik ışıma birbirine karıştırılmamalıdır. Elektromanyetik dalga ile radyasyon farklı ışıma sınıflarına girerler. Elektromanyetik dalga iyonlaştırıcı olmayan ışıma sınıfına girerken, radyasyon iyonlaştırıcı ışıma sınıfına dâhildir. Baz istasyonlarından yayılan enerji radyasyon değil elektromanyetik ışımadır ve bunlar hücre yapısına yani DNA’ya zarar verecek nitelikteki ışımalar değildir.
2. Mobil iletişim sağlamak için baz istasyonları gerekli ve şarttır. Teknik olarak hiçbir cep telefonu baz istasyonu olmadan iletişim kuramaz. Baz istasyonlarının gerekliliği ise kapsama alanı ve kapasite ihtiyacıyla doğrudan bağlantılıdır.
3. Cep telefonları 900 MHz– 800MHz–2100MHz frekans aralığında çalışırlar. Yani birinci, ikinci ve üçüncü nesil gibi (G, 2G, 3G). Bunların yaydığı elektromanyetik ışımanın dünyaca bilinen bir sınırı vardır. Bu sınır insan vücudunun sıcaklığını 1C? 2000 Volt/metre’dir. Bu değerin olası zararlı etkilerinden korunmak için ICNIRP, 2000 Volt/Metre’nin 50’de 1’i olan 40 Volt/Metre’yi sınır değer olarak belirlemiştir.
4. Bilim adamları, sivil toplum örgütleri ve yerel yönetimler, baz istasyonları ve cep telefonlarının etkilerine ilişkin bilimsel ve doğru bilgileri paylaşmaktan sorumludur.
Gsm-Baz İstasyonu İzni İçin Yapılması Gerekenler
Müracaat şekli
1- İzin talep yazılarına müracaatta istenilen belgelerle birlikte;
a) Belediyeler encümen veya meclis kararını,
b) Çevre koruma birlikleri ile köylere hizmet götürme birlikleri ve kooperatifler yönetim kurulu kararını,
c) Köy muhtarlıkları kaymakam veya vali tarafından onaylanmış köy ihtiyar heyeti kararını,
ç) Özel hukuk tüzel kişileri ise vekaleten müracaatlarda vekaletname, temsilen müracaatlarda yetki belgesini ve faal olduğuna ilişkin ilgili kurumlardan alınacak belgeyi ve imza sirkülerini,
d) Gerçek kişiler ise vekaleten müracaatlarda vekaletname ve imza sirkülerini,
eklerler.
2- Devlet idareleri ile kamu kurum ve kuruluşları bağlı oldukları bakanlıklarının veya genel müdürlüklerinin resmi yazısı ile müracaat eder veya yetki devri kapsamında taşra birimlerinin müracaatı sağlanır.
İzin rapor eklerinin hazırlanması, vize ettirilmesi ve taahhüt senetlerinin onaylanması
1- Devlet idareleri ile kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılacaklar hariç olmak üzere, izin sahalarının 1/25000 ölçekli memleket haritası ile orman kadastro ve meşcere haritasında gösterilmesi, izin sahalarına ait ağaç röleve planlarının hazırlanması ormancılık bürosu tarafından, şerit, hızar ve orman ürünlerini birinci el olarak işleyen fabrika tesislerinin yerleşim planı ve fizibilite raporları, orman ürünleri bürosu tarafından düzenlenerek imzalanır ve orman mühendisleri odasına vize ettirilir.
2- Devlet idareleri veya kamu kurum ve kuruluşlarınca onaylı keşif özetleri hariç, keşif özetleri bölge müdürlüğü makine ikmal şube müdürlüğünce onaylanır.
3- Orman kadastro ve meşcere haritaları ile koordinat özet çizelgeleri ve vaziyet planlarının uygunluğu heyet tarafından kontrol edilerek onaylanır.
4- Katı atık bertaraf ve düzenli depolama tesisine ait vaziyet planı talep sahibince Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğüne onaylattırılarak uygun görüşü alınır.
5- Sokak hayvanları bakımevi izinlerinde Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünün uygun görüşü alınır.
6- Bedelsiz izinlerde metraj ve keşif özeti, orman kadastrosu yapılmamış yerlerde ise orman kadastro haritası istenmez.
7- Taahhüt senetleri noter tarafından onaylanır. Ancak; genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ile kamu kurum ve kuruluşlarından alınacak taahhüt senedinde noter onayı aranmaz. Kurum yetkilisi tarafından onaylanır.
8- Orman ürünleri işleyecek her çeşit fabrika izinleri ile Devlet ormanı sınırlarına dört kilometreye kadar olan yerlerde hızar, şerit kurulması ve kömür, terebentin, katran, sakız gibi işletilmesinde ağaç kullanılacak ocakların açılması izinleri ve balık üretmek üzere tesis kurulması için verilen izinlerden alınacak taahhüt senetlerinde noter onayı aranmaz.
9- Gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerince bölge müdürlüğüne verilen noter onaylı veya asıl belgelerin, ihtiyaç kadar çoğaltılan suretlerinin aslına uygunluğu ormancılık bürosu tarafından kontrol edilerek onaylanır. Evrakın aslına uygunluğu bölge müdürlüğünce kontrol edilir.
Ön izin
1- Ön izin süresi içinde saha teslimi yapılmaz ve hiçbir inşaat faaliyetine müsaade edilmez.
2- Ön izin devredilemez.
3- Harp, deprem, sel, yangın, toprak kayması gibi mücbir sebepler ile kendi kusuru dışındaki sebepler nedeniyle istenen belgelerin tamamlanamadığının bildirilmesi halinde veya uygun görülecek hallerde, ön izin sahibine ek süre verilebilir. Ön izin süresi uzatmalar dahil toplam 36 ayı geçemez. Ancak nükleer tesisler için 60 aya kadar ön izin süresi uzatılabilir.
4- Ön izin; izin süresi son günü mesai bitimine kadar gerekli belgelerle birlikte, orman idaresine iznin uzatılması talebinde bulunulmaması halinde, bildirime gerek kalmaksızın kendiliğinden sona erer.
5- İzin sahibinin vazgeçmesi, istenen belgelerin süresi içinde tamamlanarak orman idaresine verilmemesi halinde resen iptal edilerek sona erer. İptal işlemi ilgiliye tebliğ edilir.
6- Ön izin süresi içinde mevzuatta kesin izin verilmesini engelleyen değişiklik olması halinde ön izin iptal edilir.
Kesin izin ve devir
1- Verilen izinler maksadı dışında kullanılamaz.
2- Kesin izin; taahhüt senedi hükümlerine ve sürelerine bağlı kalmak kaydıyla talep edilmesi halinde Bakanlıkça devir edilebilir. Devir alanın, devir eden adına olan ruhsat, lisans, tahsis belgesinin devrini alması, taahhüt senedi ve teminat vermesi zorunludur. Aksi halde devir edenin orman idaresine karşı sorumlulukları aynen devam eder.
3- Sağlık, eğitim ve spor tesisi için verilen izinler Devlet idarelerine devredilebilir. Ancak spor tesisleri, kamu kurum ve kuruluşlarından sadece Spor Genel Müdürlüğüne devredilebilir.
4- Kesin izin süresi izin sahibinin talebi halinde uzatılabilir. Kesin izin süresi, uzatmalar dahil toplam 49 yılı geçemez. Ancak izin amaç ve şartlarına uygun olarak faaliyet gösteren hak sahiplerinin izin süreleri; yer, bina ve tesislerin rayiç değeri üzerinden belirlenecek yıllık bedelle doksandokuz yıla kadar uzatılabilir. Tesislerin orman idaresine devir işlemleri bu süre sonunda yapılır.
5- İzin süresinin dolması, izin sahibinin vazgeçmesi, bu Yönetmelik ve taahhüt senedi hükümlerine aykırı davranılması halinde ise kesin izin iptal edilerek sona erer. İptal işlemi ilgiliye tebliğ edilir.
6- İznin herhangi bir şekilde sona ermesi halinde; sahalar orman idaresince teslim alınır.